By لادن ثنائی سرپرست دانشگاه صنعتی شریف از قطع کامل همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف خبر داد و نسبت به تداوم مهاجرت اعضای هیأت علمی هشدار داد. این رخداد بخشی از وضعیت کلی ۵۲ عضو هیأت علمی دارای تغییر وضعیت است و کاهش نیروی انسانی آموزشی و پژوهشی می‌تواند به جبران‌ناپذیری در ظرفیت علمی دانشگاه بینجامد.
گزارش وضعیت کنونی اعضای هیأت علمی و ابعاد قطع همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف
از میان حدود ۴۶۰ عضو هیأت علمی دانشگاه شریف، ۵۲ نفر طی ماه‌های اخیر وضعیت شغلی‌شان تغییر کرده است که از این میان ۲۶ نفر به‌طور کامل قطع همکاری کرده‌اند، ۱۳ نفر مأمور به خدمت در دستگاه‌های دیگر، ۸ نفر مرخصی بدون قطع همکاری دارند و ۵ نفر در فرصت مطالعاتی موقت به سر می‌برند. سرپرست دانشگاه هشدار داده که اگر روند فعلی ادامه یابد، تعداد بیشتری به بهانه مرخصی یا فرصت مطالعاتی به خارج رفته و بازنگردند. خروج هر استاد به‌طور متوسط معادل از دست رفتن چند ده مقاله و کاهش کیفیت آموزشی و پژوهشی است.
پیامدهای علمی و آموزشی قطع همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف
قطع همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف پیامدهای ملموسی دارد: کاهش تولید علمی (به‌طور تقریبی ۱۳۰ مقاله در سال از دست می‌رود)، کاهش تنوع و حجم کلاس‌ها، افزایش بار تدریس اعضای باقیمانده و تشدید انگیزه برای خروج دیگر اساتید. این فرایند می‌تواند زنجیره جذب و تربیت نیروی انسانی در رشته‌های کلیدی فناوری را تضعیف کند و رقابت بین‌المللی دانشگاه را تضعیف نماید.
ریشه‌های اصلی و دلایل قطع همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف
ریشه‌های اصلی این پدیده در چند عامل ساختاری نهفته است:
- کاهش نسبی قدرت خرید و ناتوانی در تطبیق حقوق و مزایا با رشد تورم؛
- محدودیت منابع پژوهشی، تجهیزات و فضای آزمایشگاهی مورد نیاز برای کار علمی اثربخش؛
- مشکلات تأمین مسکن و شرایط رفاهی نامناسب برای اساتید جوان که ریسک مهاجرت را افزایش می‌دهد.
راهکارهای پیشنهادی برای مهار تبعات قطع همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف
- بسته‌های هدفمند حمایتی شامل ارتقای حقوق و مزایا برای مقاطع جوان، تخصیص اعتبارات پژوهشی ترجیحی و تسهیلات مسکن برای اعضای هیأت علمی واجد شرایط؛
- ایجاد سازوکارهای انگیزشی مبتنی بر شایستگی: تخصیص منابع پژوهشی و امکانات آزمایشگاهی بر اساس عملکرد و نیازهای پروژه‌ای تا سرمایه‌گذاری علمی معنادارتر و بازدارنده از مهاجرت شود.
جمع‌بندی
اتمام همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف نمادی از بحران ظرفیت انسانی در دانشگاه‌های معتبر است؛ اگر دولت و بخش‌های ذی‌ربط با تصمیمات سریع و هدفمند، از جمله تضمین معیشت، تأمین زیرساخت پژوهشی و تسهیل زندگی حرفه‌ای اساتید حمایت نکنند، پیامدهای بلندمدت برای آموزش عالی و نوآوری کشور غیرقابل بازگشت خواهد بود. اجرای راهکارهای پیشنهادی می‌تواند روند قطع همکاری ۲۶ استاد دانشگاه شریف را کند کرده و فضای بازگشت و ماندگاری نخبگان را تقویت کند.