خانه‌ای تاریخی در شهرستان میبد استان یزد، با نام “خانه ملک‌مدنی” و با وجود ادامه سکونت مالکان، به تازگی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
این بنای باارزش که بیش از ۴۰۰ سال قدمت دارد، در محله شوروک (شهیدیه) واقع شده و با وسعتی بالغ بر ۲۰۴۴ مترمربع، همچنان کاربری مسکونی خود را حفظ کرده است. طبق اعلام کارشناس اداره میراث فرهنگی استان، خانه متعلق به آقای محمدحسن ملک‌مدنی و خانم فاطمه خداپرست است و مالک با رعایت اصول مرمتی، ساختار اصلی بنا را حفظ کرده است؛ تنها تغییر محسوس در نصب درِ کرکره‌ای پارکینگ مشهود است.
معماری سنتی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد اقلیمی
ساختمان شامل سه حیاط است که هرکدام مربوط به دوره‌ای تاریخی بوده و با دقت طراحی و اجرا شده‌اند. در بخش شرقی بنا، ورودی مخصوص پارک خودرو تعبیه شده که از طریق راهرویی به یکی از حیاط‌های اصلی دسترسی دارد. این حیاط از دو ایوان در جبهه‌های شمالی و جنوبی تشکیل شده که پوشش سقف‌هایشان به سبک ضربی و با قوس هلالی است.
از دیگر ویژگی‌های قابل‌توجه، بادگیر یک‌طرفه پنج‌دهنه‌ای است که روی پشت‌بام ایوان جنوبی قرار دارد و نمونه‌ای شاخص از معماری هماهنگ با اقلیم خشک و گرم یزد به شمار می‌آید.
در میانه حیاط، حوضی کوچک و باغچه‌هایی قرار دارد که محیط را با طراوت کرده‌اند. راهی در ضلع غربی، ساکنان را به حیاط دوم هدایت می‌کند که در چهار جبهه طراحی شده و در میان آن پایابی قرار دارد که گواه عبور قنات از این خانه تاریخی است. این قنات که زمانی آب جاری را به داخل خانه می‌رسانده، از عناصر نمادین معماری سنتی یزد محسوب می‌شود.
پیوستن به فهرست آثار ملی ایران
سمیه هاشمی، کارشناس ثبت آثار، اعلام کرد: فرآیند ثبت این خانه از سال ۱۴۰۳ آغاز شده و اکنون با شماره ۳۴۳۳۰ به طور رسمی در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. او با اشاره به معماری اصیل و حفظ ساختار سنتی، خانه ملک‌مدنی را نمونه‌ای ارزشمند از خانه‌های تاریخی با هویت بومی دانست.
در پایان، هاشمی اهمیت تاریخی شهر میبد را یادآور شد و آن را از کهن‌ترین سکونت‌گاه‌های استان یزد خواند که در دوران آل مظفر، دوران رونق و آبادانی را پشت سر گذاشته است. ثبت این اثر گامی مهم در حفظ میراث فرهنگی غنی منطقه محسوب می‌شود.
