By لادن ثنائی 
کمبود و بی‌کیفیتی خواب از جمله مشکلات خواب است که اگر طولانی شود، نه تنها کیفیت زندگی را پایین می‌آورد بلکه می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات جدی‌تر باشد. سلسله‌مراتب ترمیم ذهن و بدن طی خواب شبانه صورت می‌گیرد و نادیده گرفتن این مشکلات خواب ممکن است به زمینه‌ساز بیماری‌های جسمی و روانی شود.
۱. خستگی مزمن با وجود خواب کافی
یکی از رایج‌ترین مشکلات خواب، احساس خستگی مداوم در طول روز است؛ حتی وقتی هفت تا هشت ساعت خواب شبانه دارید. به گفته بنیاد ملی خواب امریکا، خواب عمیق مرحله REM برای بازسازی مغز ضروری است و اختلالاتی مثل آپنه خواب یا نارکولپسی مانع رسیدن به این مرحله می‌شوند. در نتیجه پس از بیداری همچنان بی‌انرژی باقی می‌مانید و توان روزانه‌تان کاهش می‌یابد.
۲. دشواری در به خواب رفتن یا بیدار شدن مکرر
بی‌خوابی یا بیداری‌های مکرر در نیمه شب یکی دیگر از مشکلات خواب رایج است. محرک‌های محیطی، استرس و اضطراب می‌توانند چرخه طبیعی خواب را مختل کنند؛ چرخه‌ای که طبق مقاله‌ای در مجله Sleep برای تثبیت حافظه و تنظیم هورمون‌ها حیاتی است. اگر بیشتر از ۳۰ دقیقه زمان زیادی برای به خواب رفتن صرف می‌کنید یا چند بار در طول شب از خواب بیدار می‌شوید، باید به این مشکلات خواب توجه کنید.
۳. اختلال در تمرکز و فراموشی
کم‌خوابی مداوم باعث می‌شود توانایی‌های شناختی مانند تصمیم‌گیری، تمرکز و حافظه کوتاه‌مدت ضعیف شود. مطالعات دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد افرادی که کمتر از شش ساعت شبانه می‌خوابند، ۳۰ درصد بیشتر در انجام وظایف فکری دچار خطا می‌شوند. این افت شناختی از دیگر مشکلات خواب است که در موقعیت‌های شغلی و آموزشی می‌تواند تبعات جدی داشته باشد.
۴. خروپف شدید یا وقفه تنفسی (آپنه خواب)
خروپف بلند و وقفه‌های تنفسی هنگام خواب علامت بارز آپنه خواب است که در فهرست مشکلات خواب قرار می‌گیرد. این اختلال می‌تواند فشار خون را بالا ببرد و خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد. اگر اطرافیان از قطع و وصل صدای نفس‌کشیدن شما هنگام خواب شکایت می‌کنند، احتمال آپنه را جدی بگیرید.
۵. بروز بیماری‌های جسمی مزمن
طبق گزارش انجمن قلب امریکا، مشکلات خواب مزمن با افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی ابتلا به دیابت نوع دو، چاقی و بیماری‌های قلبی مرتبط است. در خواب، سیستم ایمنی و هورمون‌ها تنظیم می‌شوند و کمبود مزمن خواب، بدن را در برابر استرس و التهاب آسیب‌پذیر می‌کند. اگر سابقه فشار خون بالا یا دیابت دارید و خواب راحتی ندارید، حتماً به پزشک متخصص خواب مراجعه کنید.
برای بهبود عمومی و رفع مشکلات خواب، دو گام زیر را در نظر داشته باشید:
- اصلاح بهداشت خواب: تنظیم ساعت ثابت خواب و بیداری، حذف وسایل الکترونیکی یک ساعت پیش از خواب
- مشاوره و درمان تخصصی: انجام آزمایش پلی‌سومنوگرافی برای تشخیص دقیق اختلالات خواب
در نظر داشته باشید که رفع مشکلات خواب مستقیم با ارتقای کیفیت زندگی و سلامت بلندمدت شما در ارتباط است؛ پس کوچک‌انگاری را کنار بگذارید و به این علائم توجه تخصصی داشته باشید.