خیلی‌ها تصور می‌کنند سیب‌زمینی سرخ‌کرده برای افراد مستعد دیابت یک سیبل بزرگ است، اما آیا همه انواع پخت یک‌سان خطرناک‌اند؟ مطالعات اخیر نشان می‌دهد روش‌های پخت و حجم مصرف، نقش تعیین‌کننده‌ای در اثرات سیب‌زمینی روی قند خون دارند.
یک مطالعه مروری در مجله BMJ نشان داد افرادی که هفته‌ای سه وعده یا بیشتر سیب‌زمینی سرخ‌کرده مصرف می‌کنند، در مقایسه با کسانی که کمتر از یک وعده در هفته می‌خورند، حدود ۲۰ درصد افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ دارند. این رقم برای مصرف‌کنندگان پنج وعده یا بیشتر، به ۲۷ درصد می‌رسد. در مقابل، مصرف سیب‌زمینی آب‌پز یا بخارپز هیچ ارتباطی با افزایش خطر دیابت نشان نداد.
چرا سرخ‌کردن مشکل‌ساز است؟
در فرایند سرخ‌کردن، نفوذ روغن و حرارت بالا:
- کالری و چربی غذا را افزایش می‌دهد و به‌تبع آن ممکن است وزن بدن بالا برود.
- شاخص گلیسمی سیب‌زمینی را دستخوش تغییر می‌کند و منتهی به جهش سریع قند خون می‌شود.
در عین حال، سیب‌زمینی با حفظ روش پخت سالم، منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد مغذی است. برخی فواید تغذیه‌ای این خوراکی عبارت‌اند از:
- غنی از ویتامین C برای تقویت سیستم ایمنی
- سرشار از پتاسیم که فشار خون را تنظیم می‌کند
- حاوی فیبر محلول برای کنترل سطح قند و احساس سیری
توصیه‌های عملی برای کاهش اثر گلیسمی سیب‌زمینی
برای کاهش سرعت آزادسازی قند در خون و بهره‌مند شدن از ارزش غذایی سیب‌زمینی، می‌توانید:
- پس از پخت آب‌پز یا بخارپز، اجازه دهید سیب‌زمینی سرد شود تا نشاسته مقاوم تشکیل شود
- سیب‌زمینی را همراه پروتئین (مانند تخم‌مرغ یا مرغ کم‌چرب) و سبزیجات غیرنشاسته‌ای میل کنید
با اندکی تغییر در عادات پخت و ترکیب مواد، سیب‌زمینی می‌تواند جزئی از یک رژیم دیابتی متعادل باشد؛ خوراکی ساده که اگر بجا و درست مصرف شود، نه عاملی برای بیماری، بلکه همراهی برای سلامت خواهد بود.
