خشکسالی در قزوین به روندی پایدار تبدیل شد

استان قزوین در سال‌های اخیر با بحران جدی منابع آبی مواجه بوده است؛ بحرانی که دیگر نمی‌توان آن را پدیده‌ای موقت دانست. کاهش بارندگی، افت منابع زیرزمینی و تغییرات اقلیمی، شرایطی ایجاد کرده که مدیریت مصرف و سازگاری با کم‌آبی به ضرورتی حیاتی برای استان تبدیل شده است.

پنجمین سال خشکسالی در قزوین

یوسف شیخ‌الملوکی، مدیرکل هواشناسی قزوین، اعلام کرد: سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ پنجمین سال خشکسالی متوالی در استان بوده است. میزان بارش در این دوره تنها ۱۰۰/۶ میلی‌متر ثبت شد که قزوین را در میان ۱۵ استان کم‌بارش کشور قرار می‌دهد.

وی افزود: در سال زراعی جدید نیز بارش‌ها کمتر از حد نرمال بوده و تاکنون کاهش ۹/۵ درصدی نسبت به میانگین ثبت شده است. پیش‌بینی‌های فصلی نشان می‌دهد بارش پاییز امسال نیز ۵ تا ۱۰ میلی‌متر کمتر از میانگین ۳۰ ساله خواهد بود.

ادامه خشکسالی و اولویت تأمین آب شرب

محمد نوذری، استاندار قزوین، با اشاره به تداوم خشکسالی گفت: نشانه‌ها حاکی از ششمین سال متوالی خشکسالی پس از بارش‌های مناسب سال ۱۳۹۸ است. به گفته او، اولویت اصلی مدیریت منابع آبی، تأمین آب شرب مردم است، هرچند تلاش می‌شود بخش کشاورزی نیز تا حد امکان از منابع موجود بهره‌مند شود.

وی تأکید کرد: نظارت بر کشت محصولات آب‌بر و مدیریت مصرف در دشت قزوین باید با جدیت دنبال شود، زیرا این استان علاوه بر کشاورزی، در بخش‌های صنعتی و گردشگری نیز جایگاه مهمی در کشور دارد.

دشت قزوین در فهرست بحران ملی آب

منصور ستوده، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قزوین، اعلام کرد: متوسط بارندگی سالانه استان ۳۱۷ میلی‌متر است، اما در پنج سال اخیر کاهش ۲۲ درصدی نسبت به میانگین بلندمدت ثبت شده است.

او افزود: ۸۶ درصد منابع آبی استان از سفره‌های زیرزمینی تأمین می‌شود که ۸۳ درصد آن در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. این وابستگی شدید به منابع زیرزمینی، دشت قزوین را به یکی از دشت‌های بحرانی کشور با کسری مخزن حدود ۸ میلیارد متر مکعب تبدیل کرده است.

ستوده همچنین هشدار داد: علاوه بر کاهش کمی منابع، کیفیت آب‌های زیرزمینی نیز افت کرده و میزان شوری و هدایت الکتریکی افزایش یافته است؛ وضعیتی که در مناطق مرکزی استان بحرانی‌تر است.

ضرورت مدیریت یکپارچه منابع آب

کارشناسان معتقدند مشکلات امروز حوزه آب در قزوین نتیجه ترکیبی از خشکسالی، تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی و تصمیمات بخشی‌نگر است. برای عبور از این بحران، حرکت به سمت مدیریت یکپارچه منابع آب، اصلاح الگوی مصرف و توسعه منابع سطحی اجتناب‌ناپذیر است.

• کاهش وابستگی به منابع زیرزمینی
• نظارت بر الگوی کشت و جلوگیری از محصولات پرمصرف

جمع‌بندی؛ زندگی با کم‌آبی اجتناب‌ناپذیر است

خشکسالی در قزوین دیگر مهمان ناخوانده نیست، بلکه به بخشی از واقعیت اقلیمی استان تبدیل شده است. با توجه به ظرفیت‌های صنعتی، کشاورزی و گردشگری قزوین، برنامه‌ریزی دقیق و سازگار با شرایط جدید اقلیمی می‌تواند راهی برای حفظ منابع حیاتی و تضمین آینده پایدار استان باشد.

مجله سرگرمی لادن