تیپ شخصیتی درون‌گرا، برون‌گرا یا میان‌گرا؟ راهنمای شناخت و بهبود تعاملات

انسان‌ها در طیفی میان درون‌گرایی و برون‌گرایی قرار می‌گیرند و دسته سومی با عنوان «میان‌گرا» یا «آمبی‌ورت» هم شناخته می‌شود. پژوهش‌های روان‌شناسی نشان می‌دهد که شناسایی دقیق تیپ شخصیتی می‌تواند به بهبود روابط فردی، انتخاب شغل مناسب و مدیریت استرس کمک کند.

تیپ شخصیتی چیست و چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

در نظریه پنج‌عامل بزرگ شخصیت (Big Five) که توسط مک‌کری و کاستا معرفی شد، «برون‌گرایی» یکی از پنج بعد اصلی است. مطالعات دوقلویی حاکی از آن است که حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد از تمایلات برون‌گرایی یا درون‌گرایی موروثی است، اما تجربه‌های خانوادگی و تربیتی نیز در شکل‌گیری نهایی نقش دارند (منبع: Bouchard et al., 1990).

مطالعات تصویربرداری مغزی نشان می‌دهد که افراد درون‌گرا در لوب‌های پیشانی جریان خون بیشتری دارند و در پردازش تکانه‌ها و تأمل عمیق فعال‌ترند؛ در حالی که برون‌گراها پاسخ دوپامینی قوی‌تری به پاداش دریافت می‌کنند (Depue & Collins, 1999).

ویژگی‌های اصلی سه تیپ شخصیتی

• درون‌گرا:
  • انرژی از تأمل درونی می‌گیرد و در خلوت بهترین عملکرد را دارد.
  • شنونده و تحلیلگر خوبی است، اما ابراز نظر در جمع شلوغ را دوست ندارد.
• برون‌گرا:
  • از تعامل‌های گروهی انرژی می‌گیرد و پاسخ مغزی قوی‌تری به پاداش دارد.
  • معمولاً رهبر و محرک جمع است، اما ممکن است گاهی تکانشی عمل کند.
• میان‌گرا (آمبی‌ورت):
  • تعادل میان درون‌گرایی و برون‌گرایی دارد: هم از جمع لذت می‌برد و هم نیاز به خلوت.
  • طبق تحقیق منتشرشده در Harvard Business Review، آمبی‌ورت‌ها در فروش تا ۲۰ درصد بیش از افراطی‌ها موفق عمل می‌کنند (Grant, 2013).

کاربرد شناسایی تیپ شخصیتی

آگاهی از تیپ شخصیتی خود و اطرافیان، زمینه را برای:

• تنظیم سبک ارتباطی (مثلاً ارسال ایمیل‌ دقیق برای درون‌گراها و گفتگوهای کوتاه تیمی برای برون‌گراها)
• انتخاب محیط کاری مناسب (کارهای فردی پژوهشی برای درون‌گرا، پروژه‌های تیمی و سخنرانی برای برون‌گرا)
• مدیریت بهتر استرس و بار کاری (برون‌گراها با استراحت گروهی و درون‌گراها با ساعات خلوت)

با شناسایی دقیق تیپ شخصیتی، می‌توانیم روابط قوی‌تری بسازیم، بهره‌وری را افزایش دهیم و از ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود برای رشد فردی بهره‌مند شویم.

مجله اینترنتی لادن