مطالعات جدید نشان می‌دهند که تغییرات جزئی در رژیم غذایی روزانه می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش یا افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ داشته باشد. یکی از مهم‌ترین یافته‌های اخیر، ارتباط مستقیم مصرف سیب‌زمینی سرخ‌کرده با افزایش احتمال ابتلا به این بیماری مزمن است.
سیب‌زمینی سرخ‌کرده؛ دشمن پنهان سلامت
بر اساس پژوهشی گسترده که توسط دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد انجام شده، مصرف سه وعده سیب‌زمینی سرخ‌کرده در هفته می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا ۲۰ درصد افزایش دهد. این در حالی است که سایر روش‌های پخت سیب‌زمینی مانند آب‌پز، بخارپز یا پوره‌شده چنین تأثیری ندارند.
دکتر سید محمد موسوی، پژوهشگر ارشد این مطالعه، تأکید می‌کند که نحوه تهیه سیب‌زمینی نقش تعیین‌کننده‌ای در سلامت بدن دارد. او می‌گوید: «به‌جای اینکه بپرسیم سیب‌زمینی خوب است یا بد، باید بررسی کنیم که چگونه آن را آماده می‌کنیم و چه جایگزین‌هایی برای آن وجود دارد.»
جایگزین‌های سالم برای کاهش ریسک دیابت
نتایج این تحقیق که داده‌های بیش از ۲۰۵ هزار نفر را در طول سه دهه بررسی کرده، نشان می‌دهد جایگزینی سیب‌زمینی سرخ‌کرده با غلات کامل مانند نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، جو دوسر و کینوا می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را تا ۱۹ درصد کاهش دهد. حتی جایگزینی با غلات تصفیه‌شده نیز در کاهش این خطر مؤثر بوده است.
پروفسور والتر ویله، سرپرست این پژوهش، در این‌باره می‌گوید: «پیام اصلی این مطالعه برای سلامت عمومی بسیار روشن است؛ تغییرات کوچک در انتخاب‌های غذایی روزانه می‌تواند تأثیر بزرگی بر پیشگیری از دیابت نوع ۲ داشته باشد.»
چرا سیب‌زمینی سرخ‌کرده خطرناک‌تر است؟
سیب‌زمینی سرخ‌کرده به دلیل فرآیند پخت در روغن داغ، شاخص گلیسمی بالایی دارد و به سرعت در بدن به قند تبدیل می‌شود. این افزایش ناگهانی قند خون، فشار زیادی به سیستم انسولین وارد کرده و در بلندمدت می‌تواند زمینه‌ساز دیابت شود. همچنین، پوست سیب‌زمینی که منبع اصلی فیبر آن است، معمولاً پیش از سرخ‌کردن جدا می‌شود، که این موضوع نیز ارزش تغذیه‌ای آن را کاهش می‌دهد.
توصیه‌های تغذیه‌ای برای پیشگیری
برای کاهش خطر دیابت، توصیه می‌شود مصرف سیب‌زمینی سرخ‌کرده و محصولات مشابه مانند چیپس‌ها محدود شود. در صورت مصرف، بهتر است آن را با سبزیجات غیرنشاسته‌ای و منابع پروتئینی کم‌چرب ترکیب کنید تا تعادل قند خون حفظ شود. همچنین، انتخاب غلات کامل به‌عنوان منبع اصلی کربوهیدرات، نقش مهمی در تثبیت سطح گلوکز و کاهش ریسک بیماری‌های متابولیک دارد.
نتیجه‌گیری
با توجه به شیوع روزافزون دیابت نوع ۲ در جوامع مختلف، به‌ویژه در ایران، توجه به نحوه تغذیه و انتخاب‌های روزانه اهمیت دوچندانی یافته است. سیب‌زمینی سرخ‌کرده، اگرچه محبوب و پرمصرف است، می‌تواند به‌عنوان یکی از عوامل پنهان افزایش خطر دیابت شناخته شود. جایگزینی آن با گزینه‌های سالم‌تر، گامی مؤثر در مسیر حفظ سلامت عمومی و کاهش بار بیماری‌های مزمن خواهد بود.
برای مطالعه بیشتر، می‌توانید به گزارش همشهری آنلاین درباره ارتباط سیب‌زمینی سرخ‌کرده و دیابت مراجعه کنید.
