هشدار وزارت بهداشت درباره سولاریوم و خطر سرطان پوست با اشعه فرابنفش مصنوعی

کلمه کلیدی مقاله: سولاریوم

سولاریوم که با تابش اشعه فرابنفش مصنوعی اجازه برنزه شدن سریع پوست را می‌دهد، برخلاف تبلیغات سالن‌های زیبایی خطرات جدی زیستی به دنبال دارد. وزارت بهداشت ایران استفاده از سولاریوم را ممنوع کرده و کارشناسان سازمان بهداشت جهانی (WHO) و آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) این دستگاه‌ها را در گروه یک سرطان‌زاها قرار داده‌اند.

چرا سولاریوم خطرناک است؟

سولاریوم به علت شدت چندبرابری اشعه UV نسبت به نور خورشید و امکان تنظیم مدت‌زمان تابش، می‌تواند DNA سلول‌های پوست را مستقیماً آسیب‌زده و روند بروز ملانوما (کشنده‌ترین نوع سرطان پوست) را تسریع کند. براساس گزارشی از IARC در سال ۲۰۰۹، هر بار استفاده از دستگاه سولاریوم، ریسک ابتلا به ملانوما را تا ۲۴ درصد افزایش می‌دهد و اگر اولین تجربه پیش از ۳۵ سالگی رخ دهد، این احتمال تا ۷۵ درصد بالا می‌رود.

نحوه عملکرد سولاریوم و اثر اشعه فرابنفش

سولاریوم معمولاً به شکل تخت یا کپسول است که دور تا دور آن با لامپ‌های فرابنفش پوشانده شده است. مدت‌زمان استاندارد تابش بر اساس نوع پوست و تیرگی مورد انتظار تنظیم می‌شود، اما:

• شدت اشعه UV در سولاریوم گاه تا پنج برابر بیش از آفتاب ظهر تابستان است.
• برخلاف آفتاب طبیعی که طیف UVB و UVA متعادل‌تری دارد، لامپ‌های سولاریوم درصد بیشتری از پرتو UVA متمرکز را تابش می‌کنند، که عامل پیری زودرس، چین‌وچروک و تضعیف بافت‌های کلاژن است.

عوارض اصلی استفاده از سولاریوم

• افزایش ۲۰ تا ۲۴ درصدی احتمال ملانوما و ۱۰ تا ۱۶ درصدی سایر سرطان‌های پوستی (IARC).
• تسریع پیری زودرس پوست و بروز لکه‌های تیره و کاهش خاصیت ارتجاعی.
• التهاب قرنیه، خشکی چشم و در صورت عدم استفاده از عینک محافظ، افزایش ریسک آب مروارید.

جایگزین‌های ایمن برای برنزه شدن

برای حفظ سلامت پوست و اجتناب از مضرات سولاریوم، می‌توانید از روش‌های زیر بهره بگیرید:

• کرم‌ها و لوسیون‌های برنزه‌کننده بدون نیاز به اشعه فرابنفش
• اسپری‌ها و فوم‌های رنگی با ماندگاری کوتاه

هرچند ماندگاری این راهکارها کمتری دارد، اما عوارض سرطان‌زا و پیری زودرس پوستی را به همراه نخواهند داشت.

سلامت پوست سرمایه‌ای قابل جایگزینی نیست؛ هیچ معیار زیبایی موقت نباید به قیمت افزایش ریسک سرطان پوست و آسیب‌های غیرقابل بازگشت شود. نظارت جدی بر مراکز غیرمجاز، اطلاع‌رسانی گسترده و استفاده از جایگزین‌های بی‌خطر مهم‌ترین گام‌ها برای پیشگیری از عوارض سولاریوم هستند.

مجله اینترنتی لادن