چرا فرمان خودرو به یک سمت کشیده می‌شود و چگونه رفعش کنیم؟

کشیده شدن فرمان به چپ یا راست در حین رانندگی، به‌ویژه در سرعت‌های بالا، نه‌تنها تجربه سواری را ناخوشایند می‌کند بلکه می‌تواند خطرناکی تصادف را افزایش دهد. طبق استانداردهای انجمن مهندسین خودروسازی (SAE)، کشیده شدن ناخواسته فرمان از علامت‌های اصلی ناهنجاری در سیستم‌های چرخ، تعلیق و ترمز خودروست و باید فورا بررسی شود.

شش دلیل فنی کشیده شدن فرمان

1. تنظیم‌نشده بودن زاویه چرخ‌ها (Wheel Alignment)
   زاویه استاندارد چرخ‌‌ها باید هر ۱۰ تا ۱۵ هزار کیلومتر یک‌بار چک و تنظیم شود. انحراف از این زاویه باعث می‌شود خودرو به‌صورت مداوم به یک طرف منحرف گردد.
2. بالانس نبودن لاستیک‌ها
   مطالعه‌ای در «مجله بین‌المللی مهندسی خودرو» (2024) نشان می‌دهد تایرهای بالانس‌نشده می‌توانند تا ۱۵ درصد مصرف سوخت را افزایش دهند و فرمان را به‌صورت نوسانی یا یک‌طرفه بکشند.
3. اختلاف فشار باد لاستیک‌ها
   حتی ۲۰ کیلو پاسکال اختلاف فشار بین چرخ‌های جلو باعث کشیده شدن فرمان به سمت تایر کم‌بادی می‌شود.
4. فرسودگی کمک‌فنر و قطعات تعلیق
   بوش‌ها، میل تعادل یا کمک‌فنرهای مستهلک نمی‌توانند ضربات جاده را به‌درستی جذب کنند و مسیر خودرو را تغییر می‌دهند.
5. گیر کردن لنت یا کالیپر ترمز
   اصطکاک مداوم در یک چرخ، خودرو را سمت همان چرخ می‌کشد. علائم آن شامل بوی سوختگی و گرمای نامتعارف روی چرخ است.
6. آسیب شاسی یا زیرسازی بدنه
   برخورد با دست‌انداز عمیق یا تصادف می‌تواند فرم چارچوب خودرو را تغییر دهد و فرمان را به‌طور دائمی منحرف کند.

برای درک بهتر، تصور کنید چرخ دستی فروشگاه را در خیابان بچرخانید؛ اگر یکی از چرخ‌ها به‌درستی روی محور قرار نگرفته باشد، چرخ دستی به‌سمت آن چرخ منحرف می‌شود—دقیقاً همان اتفاق برای خودرو رخ می‌دهد.

چهار راهکار عملی برای اصلاح فرمان

1. تنظیم فشار باد لاستیک‌ها
   هر دو هفته یک‌بار با فشارسنج دیجیتال، باد چهار چرخ را مطابق دفترچه سازنده بررسی کنید.
2. بالانس و تعویض به‌موقع لاستیک
   هر ۱۰ تا ۱۵ هزار کیلومتر یا پس از مشاهده سایش نامتوازن، لاستیک‌ها را بالانس و در صورت لزوم تعویض نمایید.
3. تنظیم زاویه چرخ (Alignment)
   مراجعه به مرکز تخصصی و استفاده از دستگاه‌های لیزری برای تنظیم دقیق زاویه کمبر، کستر و توئین رُلس.
4. بازبینی دوره‌ای سیستم تعلیق و ترمز
   فیلترسازی کمک‌فنر، تعویض بوش‌ها و تست سلامت کالیپرها و دیسک‌ها را هر ۲۰ هزار کیلومتر مدنظر داشته باشید.

با اجرای منظم این راهکارها، فرمان خودرو در مسیر صاف بدون انحراف خواهد بود، سواری نرم‌تر می‌شود و از هزینه‌های سنگین تعمیرات آینده جلوگیری می‌شود. فراموش نکنید توقف ناگهانی فرمان یا لرزش کنترل‌شده در هر سرعتی، هشدار مهمی است که باید فورا به یک مکانیک مجاز مراجعه کنید.

مجله اینترنتی لادن