دکتر مریم احمدی، متخصص زنان و زایمان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، با اشاره به شیوع بالای سندروم پیش از قاعدگی (PMS) در میان زنان، تأکید کرد که این وضعیت اگرچه طبیعی است، اما نیازمند آگاهی و مدیریت صحیح است. به گفته او، حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان در هفته پایانی چرخه قاعدگی خود درجاتی از این سندروم را تجربه می‌کنند.
نقش هورمون‌ها در بروز علائم سندروم پیش از قاعدگی
دکتر احمدی در گفت‌وگو با ایسنا، با تشریح عملکرد دو هورمون اصلی زنانه، یعنی استروژن و پروژسترون، توضیح داد: در آغاز چرخه قاعدگی، سطح این دو هورمون پایین است، اما با نزدیک شدن به زمان تخمک‌گذاری، سطح استروژن افزایش می‌یابد و موجب افزایش انرژی، میل جنسی و تمایل به فعالیت‌های بدنی می‌شود.
پس از تخمک‌گذاری، پروژسترون به‌عنوان هورمون غالب وارد عمل می‌شود و با علائمی مانند پرخاشگری، نفخ، افزایش اشتها، کاهش حرکات روده و نوسانات خلقی همراه است. این تغییرات هورمونی زمینه‌ساز بروز علائم سندروم پیش از قاعدگی هستند.
علائم رایج و اهمیت آگاهی
از جمله نشانه‌های شایع PMS می‌توان به تحریک‌پذیری، افسردگی، گریه‌های بی‌دلیل و نوسانات خلقی اشاره کرد. دکتر احمدی تأکید کرد: آگاهی زنان و اطرافیان از این تغییرات می‌تواند به مدیریت بهتر این دوران کمک کند و از بروز تنش‌های خانوادگی یا اجتماعی جلوگیری نماید.
راهکارهای مؤثر برای کاهش علائم PMS
برای کنترل علائم سندروم پیش از قاعدگی، ورزش‌های هوازی مانند ایروبیک از جمله روش‌های مؤثر هستند. همچنین مصرف مکمل‌هایی نظیر کلسیم، ویتامین D و روی در برخی مطالعات مفید گزارش شده‌اند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به داروهایی برای تنظیم سطح سروتونین باشد که باید تحت نظر پزشک متخصص تجویز شوند.
نقش قرص‌های ضدبارداری در موارد شدید
دکتر احمدی با اشاره به اثربخشی قرص‌های جلوگیری از بارداری در موارد شدید PMS، گفت: این داروها با مهار تخمک‌گذاری، نوسانات شدید هورمونی را کاهش داده و می‌توانند به بهبود عملکرد فرد در محیط کار و خانواده کمک کنند.
تفاوت PMS با اختلال شدیدتر PMDD
وی همچنین به تفاوت میان سندروم پیش از قاعدگی (PMS) و اختلال خلقی پیش از قاعدگی (PMDD) اشاره کرد و افزود: PMDD نوع شدیدتری از این اختلال است که می‌تواند با افکار منفی شدید و حتی تهدید به خودکشی همراه باشد. در چنین مواردی مراجعه به روان‌پزشک ضروری است.
تأکید بر آموزش و مراجعه به متخصص
در پایان، دکتر احمدی بر اهمیت آموزش و آگاهی زنان و خانواده‌ها از تغییرات طبیعی این دوره تأکید کرد و گفت: پنهان‌کاری درباره این مسائل نه‌تنها مفید نیست، بلکه می‌تواند آسیب‌زا باشد. ورزش منظم، استفاده از مکمل‌های مناسب و مراجعه به پزشک در صورت شدت علائم، از جمله راهکارهای اصلی برای مدیریت سندروم پیش از قاعدگی هستند.
