مطالعهای گسترده که نتایج آن در مجله BMJ Evidence-Based Medicine منتشر شد، نشان میدهد مصرف الکل حتی در مقادیر کم میتواند روند زوال عقل را تسریع کرده و کاهش حجم مغز را بهدنبال داشته باشد. این تحقیق با بررسی دادههای بیش از ۵۶۰ هزار نفر در بریتانیا و آمریکا و اطلاعات ژنتیکی حدود ۲.۴ میلیون نفر، ارتباط مستقیم مصرف الکل و افزایش ریسک زوال عقل را اثبات کرده است.
شواهد علمی ارتباط مصرف الکل و زوال عقل
پژوهشگران دریافتند مصرف الکل سهبار در هفته تا ۱۵ درصد خطر ابتلا به زوال عقل را در مقایسه با مصرف یک بار در هفته افزایش میدهد. هر چه میزان مصرف الکل بالاتر باشد، تجمع پروتئینهای آمیلوئید و تاو در مغز که از اصلیترین علائم بیولوژیک زوال عقل هستند، بیشتر میشود. یافتههای ژنتیکی نیز نشان میدهند هیچ اثر محافظتی از الکل در برابر زوال عقل وجود ندارد و هر جرعۀ الکل بهعنوان عاملی زیانآور در آیندهی شناختی افراد نقش دارد.

پیامدهای بالینی و اجتماعی زوال عقل
افزایش شتابدار زوال عقل ناشی از مصرف الکل بار سنگینی بر دوش نظامهای بهداشتی و خانوادهها میگذارد. این بیماران سریعتر دچار افت حافظه، اختلال در تصمیمگیری و کاهش کیفیت زندگی میشوند و نیاز به مراقبتهای تخصصی و طولانیمدت پیدا میکنند. از سوی دیگر، هزینههای درمانی عوارض ناشی از زوال عقل در سطح جهانی به رقم حیرتآوری معادل تریلیونها دلار رسیده است.
راهکارهای پیشگیری از زوال عقل مرتبط با مصرف الکل
برای کاهش ریسک زوال عقل و محافظت از سلامت مغز، میتوان روی موارد زیر تمرکز کرد:
- محدود کردن مصرف الکل و پایبندی به حداقل میزان مجاز یا قطع کامل آن
- تقویت سبک زندگی سالم با ورزش منظم، رژیم غذاییِ متعادل و فعالیتهای شناختی
با کاهش مصرف الکل و آگاهیبخشی عمومی درباره پیامدهای خطرناک آن، میتوان روند زوال عقل را کند کرده و کیفیت زندگی نسلهای آینده را تضمین کرد.